Dlaczego utylizacja asfaltu to trudne zadanie
Rozbiórka starej nawierzchni drogowej wydaje się prosta – frezujemy asfalt, wywozimy i kładziemy nową warstwę. W rzeczywistości jednak usuwanie starego asfaltu to proces skomplikowany, kosztowny i obarczony poważnymi wymogami środowiskowymi.
Szczególnie problematyczny jest tzw. destrukt asfaltowy zawierający smołę, który zaliczany jest do odpadów niebezpiecznych.
Czym jest destrukt asfaltowy i dlaczego bywa niebezpieczny
Destrukt asfaltowy to materiał powstający przy frezowaniu lub rozbiórce istniejącej nawierzchni. Może to być zarówno mieszanka nowoczesna – nadająca się do ponownego użycia – jak i stara, zawierająca smołę węglową.
Smoła była kiedyś powszechnie stosowana do produkcji mas bitumicznych. Dziś wiemy, że zawiera wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA, PAH) – związki silnie rakotwórcze i mutagenne. Dlatego odpady smołowe klasyfikowane są jako kod 17 03 01* w katalogu odpadów i muszą być traktowane jako niebezpieczne.
Jak przebiega proces utylizacji asfaltu
Utylizacja asfaltu zawierającego smołę wymaga przekazania materiału do wyspecjalizowanego odbiorcy, który posiada zezwolenie na przetwarzanie lub unieszkodliwianie odpadów niebezpiecznych.
Najczęściej stosowane metody to:
-
unieszkodliwianie termiczne – spalanie w cementowniach lub spalarniach przemysłowych,
-
stabilizacja chemiczna – związanie substancji niebezpiecznych w trwałej strukturze,
-
składowanie na składowiskach odpadów niebezpiecznych, po wcześniejszym przygotowaniu odpadów.
Każdy etap musi być udokumentowany w systemie BDO, a transport może być realizowany wyłącznie przez uprawnione podmioty.
O czym należy pamiętać przy rozbiórce asfaltu
Zanim rozpocznie się prace drogowe, konieczne jest:
-
Zbadanie próbek asfaltu w akredytowanym laboratorium w celu potwierdzenia obecności smoły,
-
Prawidłowa klasyfikacja odpadu – przypisanie kodu 17 03 01* lub 17 03 02,
-
Wybór odbiorcy posiadającego zezwolenie na przetwarzanie tego rodzaju odpadów,
-
Prowadzenie ewidencji BDO oraz uzyskanie niezbędnych pozwoleń środowiskowych.
Zaniedbanie któregokolwiek z tych kroków może skutkować poważnymi sankcjami administracyjnymi i finansowymi.
Czy asfalt smołowy można ponownie wykorzystać?
Technicznie – tak, ale wyłącznie w ściśle określonych warunkach.
Zgodnie z wytycznymi GDDKiA (Załącznik nr 9.4.3 RID), destrukt asfaltowy zawierający smołę może być wykorzystany w technologii MCE – mieszanek mineralno-cementowo-emulsyjnych.
Wymaga to jednak spełnienia kilku rygorystycznych warunków:
-
potwierdzenia badań laboratoryjnych destruktu,
-
trwałego związania smoły w strukturze mieszanki,
-
odizolowania warstwy MCE od wód gruntowych i gleby,
-
wykonania prac w ramach zezwolenia na przetwarzanie odpadów.
W przeciwnym razie odpad musi być traktowany jako niebezpieczny i przekazany do unieszkodliwienia.
Zagrożenia środowiskowe
Niewłaściwe postępowanie z destruktem asfaltowym zawierającym smołę może powodować:
-
zanieczyszczenie wód i gleby przez przenikanie WWA,
-
emisję toksycznych gazów przy niewłaściwej obróbce termicznej,
-
zagrożenie dla zdrowia pracowników i mieszkańców w rejonie budowy.
Dlatego tak istotne jest, by prace prowadzić zgodnie z obowiązującym prawem i z zachowaniem zasad ochrony środowiska.